Quản lý ao nuôi khi thời tiết thay đổi

Vào hè, thời tiết diễn biến bất lợi, nắng nóng kéo dài nên dễ phát sinh dịch bệnh trong môi trường ao nuôi tôm. Việc quản lý và điều khiển các yếu tố môi trường cho phù hợp với sự sinh trưởng và phát triển của tôm sẽ góp phần ngăn chặn dịch bệnh phát sinh. Màu nước: nên có màu xanh nâu, vàng nâu hoặc xanh lá chuối non. Màu xanh lam hoặc xanh lục đều không tốt. Khi tảo tàn đột ngột, thay đổi điều kiện môi trường ao, sẽ gây sốc cho tôm làm tôm giảm ăn. Với ao nuôi tôm trên cát khó gây màu do có độ mặn cao, lượng vi sinh vật thấp, nghèo dinh dưỡng, cần thiết phải cấy vi sinh và gây màu với liều lượng cao hơn thông thường. Dùng men vi sinh hòa nước tạt đều khắp ao. Quạt nước cung cấp oxy hòa tan để vi sinh phát triển. Lưu ý, vào thời điểm sáng sớm và khuya để cung cấp oxy kịp thời cho tảo phát triển.

Bổ sung thêm vôi Dolomite, vôi nông nghiệp cũng là biện pháp nâng độ kiềm và kích thích màu nước phát triển

 Độ sâu của nước ao: không dưới 1m, tốt nhất là 1,5m, môi trường sống của tôm ổn định.

 Độ trong của ao nuôi: nên ở mức 40 – 60cm trong vòng 60 ngày đầu. Từ ngày 60 đến khi thu hoạch, độ trong tốt nhất là ở mức 35 – 45cm. Màu nước tốt sẽ hạn chế cường độ ánh sáng chiếu xuống đáy để hạn chế tảo đáy phát triển và đồng thời cũng ổn định nhiệt độ nước. Khi độ trong ao > 50cm, ta nên gây màu vào lúc nắng, thường sử dụng phân NPK (loại 20-20-0) với urê theo tỷ lệ 1:1 với lượng 1 – 2kg/1000m3 trong 2 – 3 ngày.

Đối với ao gây màu khó cần bổ sung thêm hỗn hợp nấu chín với tỷ lệ bột cá, đậu tương, cám gạo là 4:1:1 với lượng 1 – 2kg/1000m3. Nếu độ trong thấp < 30cm, tảo phát triển quá mạnh sẽ làm cho pH, hàm lượng oxy biến động lớn trong ngày, có nguy cơ tảo tàn hàng loạt gây ô nhiễm môi trường, do đó cần có biện pháp khống chế sự phát triển của tảo như thay 20 – 30% nước trong ao, dùng đường cát hòa tan 2 – 3kg/1000m3 hoặc Formalin 1 – 2 lít/1000m3 (sử dụng vào khu vực cuối gió, có tảo đậm) vào lúc 9 – 10h sáng.

Oxy hòa tan duy trì trên 4ppm. Oxy hòa tan có tác động trực tiếp đến chế độ ăn, trao đổi chất, sức khỏe và tỷ lệ sống của tôm. Nếu thiếu oxy, tôm sẽ có biểu hiện giảm ăn, chậm lớn, mang tôm có màu hồng. Vì nuôi với thời gian sau 45 ngày tuổi, nếu kéo dài tôm sẽ bị nổi đầu chết hàng loạt. Để tăng cường lượng oxy hòa tan trong ao nuôi cần sử dụng các loại thiết bị như: máy quạt nước, máy sục khí…

Oxy hòa tan trong ao còn liên quan mật thiết đến sự phát triển của tảo, bị tiêu hao do quá trình phân hủy các chất hữu cơ trong ao

Do oxy thường giảm thấp vào ban đêm, nhất là vào lúc 2 – 5h sáng nên cần cung cấp oxy ở những thời điểm này tránh tình trạng tôm bị ngạt và nổi đầu. Ngoài ra, cần bổ sung các vi sinh vật có lợi, phát triển thúc đẩy quá trình phân hủy các chất hữu cơ làm sạch đáy ao.

pH duy trì nước trong khoảng 7,5 – 8,5. pH dao động trong ngày quá 0,5 sẽ gây bất lợi cho sự sinh trưởng của tôm. pH càng cao tôm càng dễ bị nhiễm độc NH3. Sự biến động của pH hàng ngày trong ao phụ thuộc rất lớn vào sự phát triển của tảo. Nếu pH thấp hơn hoặc cao hơn, phải thay nước và bón vôi Dolomite hoặc vôi nông nghiệp với lượng 150 – 300kg/ha. Định kỳ dùng vôi nông nghiệp 7 – 10 ngày/lần vào buổi tối với lượng 10 – 15kg/1000m3 để ổn định pH và hàm lượng kiềm trong ao, tạo điều kiện cho tôm lột xác.

Khắc phục tôm càng xanh ôm trứng sớm

Tôm càng xanh cái mang trứng sớm thường xuất hiện trên tôm thương phẩm khiến tôm chậm lớn. Nguyên do là chất lượng con giống kém, điều kiện môi trường ao nuôi chưa tốt và việc chăm sóc cho ăn chưa đáp ứng được nhu cầu chất dinh dưỡng.

Khi nhiệt độ nước tăng cao, vượt quá 28oC thì tôm có khuynh hướng thành thục sớm, tập trung các chất dinh dưỡng được hấp thụ vào việc phát triển trứng. Tôm cái tiến hành hoạt động giao phối với tôm đực và đẻ trứng. Tôm cái mang trứng vẫn tăng trưởng sẽ chậm hơn so với tôm cái không mang trứng. Mặt khác, sự hiện diện những con cái thành thục sinh dục đã kích thích những con tôm đực tiến hành giao phối thường xuyên hơn với tôm cái.

 Cách khắc phục: Chọn con giống tốt tại những cơ sở có uy tín. Ao nuôi có độ sâu thích hợp: ao nuôi quảng canh cải tiến cần duy trì mực nước đạt độ sâu từ 0,8 – 1m. Ao nuôi bán thâm canh độ sâu mực nước đạt 1, 2 – 1,4m.

 Đảm bảo chất dinh dưỡng cần thiết: khẩu phần ăn hàng ngày cần đảm bảo lượng đạm động vật chiếm từ 20 – 30% bằng nguồn thức ăn tại chỗ như cá tạp, cua, ốc, cám gạo, sắn và hạn chế sử dụng thức ăn giàu năng lượng như cơm dừa, bánh dầu, mỡ động vật. Thức ăn cần được nấu chín ép thành sợi có độ lớn phù hợp với khả năng bắt mồi của tôm. Nếu sử dụng thức ăn tươi cần thực hiện thay nước thường xuyên vì môi trường ao nuôi dễ bị ô nhiễm.

 Thu tỉa tôm cái tôm trứng: sau 3,5 – 4 tháng nuôi cần tiến hành thu tỉa tôm cái ôm trứng. Định kỳ 2 tuần/lần, dùng lưới kéo thu tôm ôm trứng ra, đồng thời giúp giảm mật độ cá thể trên diện tích nuôi, tạo điều kiện tốt cho những con nuôi còn lại trong ao.

Khắc phục hiện tượng tôm càng xanh không lột vỏ

Tôm và các loài giáp xác khác đều lột vỏ để tăng trưởng. Trường hợp tôm càng xanh không lột vỏ là do nguồn thức ăn cung cấp cho tôm không thỏa đáng; nguồn nước ao nuôi bẩn, ô nhiễm, lượng oxy hòa tan trong nước không đủ cho nhu cầu hô hấp của tôm, tôm bị bệnh như bệnh đóng rong…

 Cách khắc phục: Để giúp tôm lột xác phải tạo điều kiện môi trường sống tốt và đáp ứng đầy đủ như cầu dinh dưỡng cho tôm. Tập tính của tôm là ăn tạp thiên về động vật, do đó nên chủ động cung cấp thức ăn sống, nên cho tôm ăn con mồi vừa mới chết nhưng không quá ươn thối, các loại cá tạp nhỏ, tép, ruốc, ốc bươu vàng… tươi là những thức ăn thích hợp cho tôm.

 Thuốc diệt cá tạp khi dùng liều lượng, nồng độ thấp (3 – 5ppm hay 3 – 5 phần triệu) có thể kích thích tôm lột vỏ. Tuy nhiên việc dùng thuốc diệt cá tạp hay một số hóa chất khác có thể kích thích tôm lột phải thận trọng và tính toán thật chính xác thể tích nguồn nước ao nuôi và lượng thuốc cần sử dụng.

 Trước khi quyết định dùng thuốc diệt cá tạp hay hóa chất khác để kích thích tôm lột, phải đánh giá được tình trạng sức khỏe của tôm nuôi, tình hình khí hậu thời tiết, biên độ, nước thủy triều… Nếu không nắm vững các yếu tố này, vô tình sẽ làm xáo động điều kiện sống của tôm và rất có thể đầu độc tôm nuôi khiến tôm có thể chết hàng loạt.

Biện pháp sục khí hay quạt nước cho ao nuôi tôm thường được áp dụng rộng cho phương thức nuôi tôm bán thâm canh hoặc thâm canh