Cách tuyển chọn tôm bố mẹ

Tôm mẹ được thu nhập từ biển khơi hoặc trong các ao đầm. Các tiêu chuẩn chọn tôm bố mẹ.

- Trọng lượng: đối với tôm cái 100gr, đối với tôm đực 60gr.

- Màu sắc tươi sáng, bóng mượt.

- Hình dáng ngoài không bị tổn thương.

- Bộ phận sinh dục ngoài hoàn chỉnh.

Tôm mẹ được thu nhập từ biển khơi hoặc trong các ao đầm

Kỹ thuật nuôi tôm phát dục

Xử lý

Tôm bố mẹ vận chuyển về trại được xử lý trước khi đưa vào bể nuôi để loại trừ mầm bệnh và tránh lây lan về sau.

Hóa chất thường dùng để xử lý bao gồm trong các loại sau:

- Formalin 25 – 50ppm

- Treflan 0,5 – 1ppm

- KMnO₄ 2 – 3ppm

Malachite green (thuốc này đã bị cấm sử dụng theo QĐ 20/2003/QĐ-BTS). Thời gian xử lý thường từ 15 – 30 phút. Trong quá trình nuôi vỗ, định kỳ từ 3 – 4 ngày xử lý tôm một lần để loại mầm bệnh bám trên vỏ. 

Khi chọn tôm, chuẩn bị cho đẻ phải xử lý để tránh lây bệnh cho ấu trùng

 Cắt mắt

Ở giáp xác mười chân (Decapoda), tiếp giáp giữa cầu mắt và cuống mắt của chúng có cơ quan X và tuyến sinus tiết ra MIH (Molt Inhibiting Hormone) ức chế lột xác và GIH (Gonad Inhibiting Hormones) ức chế thành thục sinh dục. Cơ quan Y nằm ở gốc chân hàm lớn, sản xuất Ecdysone (Hormone lột xác).

Trong điều kiện bình thường, MIH kìm hãm lột xác và GIH kìm hãm thành thục sinh dục. Khi những yếu tố sinh lý và môi trường có lợi cho việc tái sản xuất, hoạt động MIH và GIH giảm, do đó sự lột xác hoặc thành thục sinh dục xảy ra dưới tác động của Ecdysone và GSH (Gonal Stymulating). GSH được phóng thích từ hạch ngực và hạch não của hệ thần kinh.

Như vậy, khi cắt mắt (phá hủy cơ quan X và tuyến sinus) sẽ làm giảm lượng MIH và GIH. Khi đó tôm sẽ nhanh chóng thành thục sinh duc hoặc lột xác.

Khi cắt mắt (phá hủy cơ quan X và tuyến sinus) sẽ làm giảm lượng MIH và GIH

 Các phương pháp cắt mắt

- Dùng dao lam xẻ đầu mắt

- Dùng chỉ buộc

- Dùng kẹp nóng kẹp cuống mắt

- Dùng kéo cắt

Chú ý: chỉ cắt mắt khi tôm mẹ khỏe mạnh, không bệnh. Tất cả các thao thác phải nhanh, chính xác. Trong quá trình cắt mắt tôm được để trong nước.

Quản lý chăm sóc

 Điều kiện môi trường nuôi tôm bố mẹ

- Độ mặn: 28 – 34%

- Nhiệt độ: 28 – 30^oC

- Oxy hòa tan 4 – 7mg/lít

- pH: 7,6 – 8,2

 Mật độ và tỷ lệ đực/cái

Bố trí mật độ hợp lý để tránh ô nhiễm, bệnh tật cũng như tiết kiệm được chi phí chăm sóc và tỷ lệ giao vĩ đạt cao.

Bể nuôi vỗ bố trí mật độ 3 – 5 con cái/m2. Bể giao vĩ 2 – 4 con/m2 (tỷ lệ đực/cái là 1/1).

Thường xuyên kiểm tra chọn những cá thể cái đang ở giai đoạn tiền lột xác chuyển sang bể giao vĩ.

 Thức ăn và chế độ cho ăn

Thức ăn là yếu tố rất quan trọng nhằm nâng cao tỷ lệ thành thục, chất lượng buồng trứng và chất lượng ấu trùng.

Phối hợp nhiều loại thức ăn trong khẩu phần để đảm bảo dinh dưỡng cũng như phù hợp tập tính ăn của từng cá thể.

- Loại thức ăn: thức ăn tổng hợp, mực ống, hàu, nghêu, trai, giun biển, ốc càng và thịt bò. Ngày cho ăn 3 lần: 8h sáng, 17h chiều và 23h đêm. Lượng cho ăn hàng ngày bằng 10 – 15% tổng trọng lượng cơ thể đàn tôm mẹ trong thời kỳ phát dục. Bằng 3 – 5% tổng trọng lượng cơ thể tôm mẹ trong giai đoạn lột xác.

Cân bằng độ mặn và nhiệt độ giữa nước cấp và nước trong bể nuôi.

- Thay nước: Hàng ngày thay nước 2 lần, mỗi lần 100%, bảo đảm nguồn nước nuôi được sạch. 

- Cho đẻ: Kiểm tra tôm mẹ hàng ngày vào 7h tối, nếu phát hiện tôm mang trứng ở giai đoạn III, IV thì chuyển ngay tôm mẹ sang bể cho đẻ. Thời gian đẻ của cá thể đầu và cuối trong cùng 1 bể không quá 2 tiếng. Mật độ trứng khoảng 1.000.000 trứng/m³. Tôm thường đẻ vào ban đêm, khoảng 8h tối – 3h sáng. Tôm sú chuẩn bị đẻ, màu sắc sậm lại, sau đó bơi lên mặt nước nghiêng mình và đẻ trứng. Khi tôm đẻ, 3 đôi chân sau chụm lại duỗi về sau, cơ cử động nhịp nhàng giúp quá trình đẻ trứng và phóng tinh. Các đôi chân bơi cử động mạnh giúp tôm mẹ bơi về phía trước cho trứng thụ tinh và phân tán ra. Quá trình đẻ có thể liên tục hoặc gián đoạn.

 Thu ấu trùng (Nauplli)

Tại bể ấp, sau khi đẻ từ 13 – 15h trứng nở thành ấu trùng. Khi chuyển sang ấu trùng 3 – 4 ngày, tắt sục khí treo đèn, ấu trùng hướng quang nổi lên mặt nước. Ta dùng vợt thu ấu trùng vớt ra thùng, sau khi thu xong ấu trùng tiến hành định lượng, rửa sạch và chuyển đến trại ươm nuôi. Hướng quanh mạnh, các phụ bộ đủ và thẳng, không dị dạng, màu sắc xám sáng.